Learn Dutch with Lianne

Sinterklaas is een van de belangrijkste feestdagen (holidays) in Nederland. Het is een feest dat vooral kinderen heel leuk vinden. Maar Sinterklaas was vroeger heel anders dan nu. In deze aflevering vertel ik je hoe het Sinterklaasfeest is ontstaan (came into being), hoe het vroeger was en hoe het nu wordt gevierd (is being celebrated). Laten we beginnen!

Sinterklaas vroeger

Sinterklaas komt van een echte (real) man genaamd Sint Nicolaas. Hij leefde in de 4e eeuw (4th century) in de stad Myra. Dat is een stad in Turkije. Sint Nicolaas was een bisschop (bishop) en stond bekend om zijn goedheid (kindness) en liefde voor kinderen. Hij hielp arme mensen (helped poor people), vooral kinderen, en deed veel goede daden. Omdat hij zoveel goede dingen deed, werd hij na zijn dood een heilige en de beschermheilige (patron saint) van kinderen.

In Nederland begon men (people) in de middeleeuwen (Middle Ages) (rond de 12e eeuw) de feestdag van Sint Nicolaas te vieren (celebrate). Dit was altijd op 6 december, de dag waarop Sint Nicolaas overleed (passed away). In de middeleeuwen was het een feest waar mensen elkaar kleine cadeautjes gaven. Langzaam werd het feest steeds populairder en kregen vooral kinderen cadeautjes, zoals snoep (candy) en fruit.

In de 17e eeuw, tijdens de gouden eeuw (Golden Age) werd het Sinterklaasfeest steeds groter. Het werd een feest voor gezelligheid (conviviality), en de traditie om cadeautjes te geven werd steeds belangrijker. De Pieten, die we vandaag de dag kennen als de helpers van Sinterklaas, verschenen (appeared) toen voor het eerst. Zij hielpen Sinterklaas met zijn werk, namelijk: het geven van cadeautjes aan kinderen.

Vroeger kwam Sinterklaas op verschillende manieren naar Nederland. Pas (Only) in de 19e eeuw werd de stoomboot (steamboat) een magisch symbool van zijn reis. In die tijd, tijdens de industriële revolutie, werden stoomschepen steeds belangrijker voor transport. En hoewel Sinterklaas oorspronkelijk (originally) uit Turkije komt, werd Spanje gekozen (chosen) als het land waar Sinterklaas vandaan komt. Dit had te maken met de handel (trade) tussen Nederland en Spanje in de 17e en 18e eeuw. Spanje was toen een belangrijk handelsland (trade country) en Turkije niet of minder. Spanje werd daarnaast gezien als een mysterieus en exotisch land, wat goed paste bij het magische karakter van de aankomst (arrival) van Sinterklaas.

Naast Sinterklaas zelf, waren ook de Pieten een belangrijk onderdeel (part) van het feest. Vroeger zag je Pieten met zwarte schmink (black face-paint) op hun gezicht (face). Op die manier herkenden de kinderen de Pieten niet en wisten ze bijvoorbeeld niet dat een van de Pieten misschien hun oom (uncle) of een buurman (neighbour) was. De zwarte schmink gaf hen een onderdanige rol (submissive role). Dit beeld werd door veel mensen geassocieerd met de koloniale tijd en slavernij (slavery), wat pijnlijke herinneringen oproept. Daarom is er de laatste jaren steeds meer aandacht voor de verandering van Piet.

Vroeger kwamen er veel verhalen (stories) en tradities bij het Sinterklaasfeest. Zo werd er altijd gesproken over de zak (bag) van Sinterklaas en het boek van Sinterklaas. In dit boek stond alles wat Sinterklaas wist over de kinderen: wie braaf (well-behaved) was en wie stout (naughty). Kinderen die braaf waren, kregen cadeautjes en lekkers (sweets), maar kinderen die stout waren, moesten in de zak van Sinterklaas mee terug naar Spanje of kregen de roe (rod). De roe was een bundel takken waarmee ze kinderen zouden straffen (punish) als ze stout waren geweest. Dit maakte het voor de kinderen spannend, want ze wilden natuurlijk braaf zijn om geen roe te krijgen!

Sinterklaas nu

Gelukkig is de roe nu verleden tijd en er worden ook geen kinderen meegenomen naar Spanje. Sinterklaas is vooral een feest van gezelligheid. Oorspronkelijk werd Sinterklaas op 6 december gevierd, de dag waarop de heilige Sint Nicolaas overleed. Maar in Nederland vieren we Sinterklaas nu op 5 december. Dit komt omdat mensen al vaak in de avond van 5 december samenkwamen om cadeautjes te geven en gedichten (poems) te schrijven. Het werd een mooie traditie om Sinterklaas deze avond te vieren, en zo werd 5 december de belangrijkste feestdag.

Vanaf de aankomst van Sinterklaas tot 5 december zetten (put) kinderen hun schoen bij de haard (fireplace) of deur, in de hoop dat Sinterklaas daar een cadeautje of iets lekkers in stopt (puts in). De volgende dag vinden de kinderen vaak pepernoten (spice nuts), chocoladeletters en andere lekkernijen (sweets) in hun schoenen. Op Sinterklaasavond, 5 december dus, gaat Sinterklaas weer terug naar Spanje, en wordt het feest verder gevierd met cadeautjes, surprises en gedichten. Dit is een traditie die al heel lang bestaat (exists) en nog steeds erg populair is.

Op de avond van 5 december zingen kinderen vaak Sinterklaasliedjes (Sinterklaas songs), zoals 'Sinterklaasje, kom maar binnen' en 'Zie ginds komt de stoomboot'. Het huis is versierd, en er is veel lekkers: pepernoten, marsepein (marzipan) en chocoladeletters.

De rol van Piet is de laatste jaren veranderd. Vroeger had Piet zwarte schmink op zijn gezicht, maar nu zien we steeds vaker de roetveeg Piet (soot Piet). Dit is een Piet met zwarte vegen op zijn gezicht (black soot patches on his face), omdat hij door de schoorsteen (chimney) komt om de cadeautjes in de schoenen te stoppen. Deze verandering maakt het feest voor veel mensen beter en zorgt ervoor dat het feest niet meer geassocieerd wordt met de pijnlijke geschiedenis (painful history) van de slavernij.

Daarnaast zijn er tegenwoordig (nowadays) veel leuke tradities die het feest nog specialer maken, zoals de surprises en gedichten. Deze komen vaak samen met de cadeautjes en maken het feest persoonlijker. Het schrijven van een grappig gedicht of het maken van een creatieve surprise is voor veel mensen een belangrijk deel van het feest.

Sinterklaas is dus een feest dat met de tijd is veranderd, maar de gezelligheid, het geven van cadeautjes en de lekkernijen blijven altijd hetzelfde. Het is een moment waarop mensen samenkomen, genieten van lekkers, zingen, cadeautjes geven en mooie herinneringen (beautiful memories) maken.

Vind je mijn podcast leuk en wil je me helpen? Dat kan!

Wil je liever een eenmalige donatie doen? Dat kan ook! Je kunt dan een kopje koffie voor me kopen. In de beschrijving van deze aflevering en onder het transcript vind je de link. Elke bijdrage, groot of klein, maakt me heel blij en ik ben je natuurlijk heel erg dankbaar!

This episode was written and produced by Lianne Gorissen.